Ustawa o rachunkowości. Planowana jest zmiana limitu do prowadzenia ksiąg rachunkowych

20.05.2024AKTUALNE

Ustawa o rachunkowości. Planowana jest zmiana limitu do prowadzenia ksiąg rachunkowych

Resort finansów zamierza wprowadzić zmiany w ustawie o rachunkowości wynikające z unijnych regulacji. Planowany jest m.in. wzrost limitu, który oznacza obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Korzyści 

Dowiesz się jak zmienią się w 202 roku limity określone ustawą o rachunkowości.

Dyrektywa podnosi o 25% progi finansowe definiujące poszczególne kategorie jednostek (mikro, małe, średnie i duże jednostki). Przynależność do danej kategorii jednostek ma bezpośredni wpływ m.in. na możliwość (bądź jej brak) korzystania z uproszczeń przewidzianych dyrektywą o rachunkowości (dyrektywa 2013/34/UE) czy na obowiązek (lub jego brak) badania sprawozdań finansowych.

Nowelizacja ustawy o rachunkowości zakłada:

a) podniesienie o 25% wysokości przychodów netto ze sprzedaży, których przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i stosowania ustawy o rachunkowości,

b) odniesienie o 25% wysokości kryteriów przychodów netto ze sprzedaży oraz sumy aktywów bilansu, których spełnienie umożliwia jednostkom stosowanie następujących uproszczeń:

■ klasyfikowanie umów leasingu finansowego według kryteriów określonych przepisami prawa podatkowego, a nie ustawy o rachunkowości,

■ zaniechanie tworzenia rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,

■ stosowanie do wyceny instrumentów finansowych wyłącznie przepisów ustawy o rachunkowości zamiast przepisów odpowiedniego rozporządzenia ministra finansów,

■ stosowanie uproszczonego sposobu obliczania kosztu wytworzenia produktu.

Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2024 roku

Przypomnijmy, że w 2024 roku osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, gdy ich przychody za 2023 rok wyniosły co najmniej 2.000.000 euro,czyli po przeliczeniu 9.218.200 zł.

Kwotę tę przelicza się na złote polskie po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy.

Zgodnie z tabelą nr 190/A/NBP/2023, średni kurs euro z 2 października 2023 r. wyniósł 4,6091 zł. Limit wyniesie zatem 9.218.200 zł (2.000.000 euro × 4,6091 zł).

Po zmianach limit będzie wynosił 2.500.000 euro.

Uproszczenie i ujednolicenie pojęć

W projekcie nowelizacji ustawy o rachunkowości zaproponowano zmiany wdrożonych już przepisów dyrektywy o rachunkowości, które mają na celu ich uproszczenie i ujednolicenie:

a) bardziej czytelne zdefiniowanie jednostki mikro i małej oraz warunków uzyskiwania i utraty statusu takich jednostek w słowniczku ustawy (art. 3 ust. 1) zamiast dotychczasowych przepisów w art. 3 ust. 1a-1d; jednostkę mikro i jednostkę małą określać będą teraz jedynie wielkości progowe, tj. przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, suma aktywów bilansu oraz średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty; jednocześnie jednostki określone w obecnym art. 3 ust. 1a pkt 2, jak np. związki zawodowe, pomimo wyłączenia z definicji jednostek mikro, będą mogły nadal korzystać z uproszczeń na dotychczasowych zasadach (nowy art. 80 ust. 4 i 5);

b) ujednolicenie zakresu pojęcia przychodów netto ze sprzedaży (odpowiednie usunięcie z tej kategorii materiałów i przychodów z operacji finansowych);

c) zapisanie wprost, że jednostki mikro- i małe nie są objęte obowiązkiem sporządzania zestawienia zmian w kapitale oraz rachunku przepływów pieniężnych dla jednostek mikro i małych (w miejsce dotychczasowego obowiązku sporządzania tych dokumentów z jednoczesną możliwością zwolnienia z ich sporządzania). Planowany termin przyjęcia nowelizacji przez Radę Ministrów to II kwartał 2024 r. Większość przepisów ma wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.

jednostka mikro

jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

a) 2.000.000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 4.000.000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 10 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

– przy czym jednostka traci status jednostki mikro, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości

jednostka mała

jednostka niebędąca jednostką mikro, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

a) 33.000.000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 66.000.000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

– przy czym jednostka traci status jednostki małej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości

jednostka średnia

jednostka niebędąca jednostką mikro ani jednostką małą, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

a) 110.000.000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 220.000.000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

– przy czym jednostka traci status jednostki średniej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości

jednostka duża

jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność, przekroczyła co najmniej dwie z następujących trzech wielkości:

a) 110.000.000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 220.000.000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

– przy czym jednostka traci status jednostki dużej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyła co najmniej dwóch z trzech tych wielkości

duża grupa

grupa kapitałowa, która w roku obrotowym, za który jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła:

a) po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 6, co najmniej dwie z następujących trzech wielkości:

110.000.000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

220.000.000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty, lub

b) przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych, o których mowa w art. 60 ust. 2 i 6, co najmniej dwie z następujące trzech wielkości:

132.000.000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

264.000.000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

przy czym grupa kapitałowa traci status dużej grupy, jeżeli w roku obrotowym, za który jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyła co najmniej dwóch z trzech wielkości określonych w lit. a oraz b

Etap legislacyjny: projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustawy.


Porady ekspertów

Jeśli masz jakiekolwiek pytania skorzystaj z indywidualnej porady grona naszych wybitnych Ekspertów.

+30

Katarzyna Brzozowska

Prawnik, redaktor publikacji z zakresu prawa podatkowego, rachunkowości oraz analizy finansowej. Posiada 20-letnie doświadczenie w prowadzeniu publikacji i portali, których celem jest dostarczanie bieżących informacji o zmianach w prawie oraz interpretacja zawiłych przepisów z zakresu rachunkowości i podatków.

dr Katarzyna Trzpioła

Doktor Nauk Ekonomicznych w zakresie Nauk o Zarządzaniu, adiunkt na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, praktyk, wieloletni szkoleniowiec i dydaktyk, autorka wielu publikacji z zakresu rachunkowości finansowej podatkowej, MSSF i rachunkowości zarządczej.

Barbara Dąbrowska

Absolwentka studiów MBA, Dyrektor ds. Finansów i Compliance w firmie consultingowej, Manager Działu Księgowości w międzynarodowej firmie leasingowej, trener – wykładowca Centrum Szkoleniowe FRR Sp. z o.o.